Η ΛΕΞΙΠΕΝΙΑ ΤΩΝ
ΣΗΜΕΡΙΝΩΝ ΝΕΩΝ
«Επικρατεί
η γνώμη ότι οι σημερινοί νέοι έχουν φτωχό λεξιλόγιο και ότι ο λόγος τους
είναι ελλειπτικός και συνοπτικός ως συνθηματικός ∙ επινοήθηκε μάλιστα
και ο ηχηρός νεολογισμός «λεξιπενία των νέων», για να χαρακτηρίσει τη λεξιλογική
τους ένδεια. Το φαινόμενο αποδίδεται στη δύναμη της εικόνας, ιδιαίτερα
της τηλεοπτικής, που σήμερα κυριαρχεί και παραμερίζει τη γλωσσική
επικοινωνία, καθώς και στην τάση που έχουν οι νέοι να εκφράζονται με τρόπο
εντυπωσιακό, να ξεχωρίζουν με οτιδήποτε εξεζητημένο και διαφορετικό και
έτσι να αυτοπροσδιορίζονται, να δημιουργούν τη δική τους ταυτότητα.
Βέβαια, η
γλωσσική αυτή κατάσταση ισχύει ως ένα μεγάλο βαθμό και για πάρα πολλούς
μεγάλους- περισσότερους ίσως αναλογικά- αλλά αυτό παρασιωπάται. Όσο για
τους νέους, ασφαλώς και υπάρχουν αυτοί που περιγράφονται παραπάνω, όμως είναι
πολύ λίγοι σε σχέση με το κύριο σώμα της σημερινής νεολαίας, που δίνει πολύ
διαφορετική εικόνα.
Ίσως η απογοητευτική
διαπίστωση για τους νέους της εποχής μας να οφείλεται στο ζήλο μερικών ειδικών
και στην επιθυμία τους να χειρίζονται όσο γίνεται πιο πολύ και όσο γίνεται πιο
σωστά το γλωσσικό εργαλείο ∙ ενδέχεται όμως η στάση αυτή να είναι απόρροια
της τάσης των μεγάλων να ελέγχουν τους νέους και να βρίσκουν σφάλματα και ελαττώματα,
ωραιοποιώντας ταυτόχρονα με μνήμη θολή τη δική τους μακρινή νεότητα.
Όμως, αν
παραμεριστεί η επιδερμική και μεμψίμοιρη θεώρηση και προσεγγίσουμε
απροκάλυπτα το ζήτημα, θα παραδεχτούμε ότι η τρέχουσα αντίληψη απέχει πολύ από
την πραγματικότητα και θα αναγκαστούμε α την αναθεωρήσουμε και να την
ανασκευάσουμε. Και αυτό, γιατί θα διαπιστώσουμε ότι οι σημερινοί νέοι διαθέτουν
ώριμη και πλούσια σκέψη, δεινότητα λόγου και επιχειρηματολογία αφοπλιστική ∙
και αν ακόμα αβασάνιστα θεωρήσουμε ως δεδομένο τη «λεξιπενία», δε μπορούμε να
αρνηθούμε ότι όλα τα παραπάνω προϋποθέτουν αξιοθαύμαστα πλούσιο
λεξιλόγιο και γλωσσική καλλιέργεια ( και βέβαια, αυτά δεν μπορούν να συγκριθούν
με τα αντίστοιχα γνωρίσματα των νέων άλλων εποχών- αν αποτολμήσουμε τη
σύγκριση).
Κοντά στην
άποψη για τη λεξιπενία των σημερινών νέων, η οποία διατυπώνεται οπωσδήποτε από
σοβαρούς ανθρώπους δε θα ήταν άσκοπο να γίνει μνεία μερικών κακών
εκπαιδευτικών, που σταχυολογούν με ασύγγνωστα επιπόλαιο και
αντιπαιδαγωγικό τρόπο ( και με κάποια αυταρέσκεια για τη δική τους ωριμότητα)
«μαργαριτάρια» από γραπτά των μικρών μαθητών ∙ θα ήταν ωστόσο πιο σωστό και πιο
ορθό να αναρωτηθούν ποιος θα έπρεπε να εκδώσει ένα απάνθισμα με τους χοντρούς
βαρβαρισμούς και σολοικισμούς δημοσιογράφων, εκφωνητών, πολιτικών και πολλών
άλλων σεβαστών μεσηλίκων και υπερηλίκων- ακόμα και δασκάλων.
Τέλος,
πρέπει να σημειωθεί ότι οι ώριμοι, αν αναλογίζονταν με περισσότερη
αυτογνωσία την απελπιστική γλωσσική κενότητα της δικής τους νεανικής ηλικίας,
θα έκριναν ίσως πιο νηφάλια και αντικειμενικά το γλωσσικό επίπεδο των
σημερινών νέων.»
ΑΣΚΗΣΕΙΣ
1. Να γραφεί η περίληψη του παραπάνω
κειμένου αφού πρώτα δοθούν οι πλαγιότιτλοι του κειμένου.
2. Να βρεθούν τα συνώνυμα(2) και τα
αντώνυμα(2), όπου ενδείκνυται, των
υπογραμμισμένων λέξεων του κειμένου.
3. Να αναλυθούν οι σύνθετες λέξεις του
κειμένου στα συνθετικά τους.
4. «Κοντά στην άποψη για τη
λεξιπενία…ακόμα και δασκάλων»: να αναλυθεί η άποψη σε 2 παραγράφους.
ΠΑΠΟΥΛΙΔΟΥ ΣΤΕΛΛΑ
ΚΛΑΣΙΚΗ ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου